«محمدتقی بهلول گنابادی» در سال 1279 در روستای بیلند استان خراسان به دنیا آمد و بعدها به «شیخ بهلول» و «علامه بهلول» شهرت یافت.

* دلیل مشهور شدن به «بهلول»

وی درباره این نامگذاری گفته است: «من از سنین کودکی همراه با درس خواندن، منبر رفتن را شروع کردم. البته در کودکی تنها برای زن‌ها منبر می‌رفتم. همیشه بعد از درس و منبر، در اوقات فراغت به بازی‌های کودکانه و بیشتر به بازی با حیوانات می‌پرداختم. زن‌های محل هم می‌گفتند نه به آن منبر و روضه‌ات و نه به این بازیگوشی‌هایت. رفتارهای تو مثل رفتار بهلول زمان امام صادق(ع) است. تقریبا از همان زمان و به دلیل همان تشابه این اسم روی ما ماند.»

او از استعدادی فوق‌العاده برخوردار بود، به‌طوری با یک سال و نیم ممارست موفق شد در سن 7 سالگی قرآن کریم را حفظ کند. علاوه بر قرآن، آنطور که خودش گفته بیشتر خطبه‌های نهج‌البلاغه و خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) و اغلب دعاهای صحیفه سجادیه و دعاهای دیگری چون دعای ابوحمزه ثمالی و بعضی از کتاب‌های درسی حوزه نظیر، الفیه ابن مالک، تهذیب‌المنطق و مطول و واقیه در اصول را از بر بود.

بهلول از طبع شاعری هم برخوردار بود و 200 هزار بیت شعر گفته بود که همه را حفظ بود، همچنین 50 هزار شعر هم از شعرای نامی مانند حافظ و سعدی و جامی در حافظه داشت.

* طلاق از همسر به خاطر مبارزه

او پس از آغاز مبارزه خود علیه رژیم رضاخانی، از همسرش جدا شد. بهلول در این باره می‌گوید: چون تصمیم گرفته بودم به شکلی وسیع به جهاد علیه رضاخان بپردازم و لازمه این کار تردد بین شهرهای مختلف برای برانگیختن و شوراندن مردم بود، دائما نگران همسرم بودم که زنی با ایمان بود. بخشی از این نگرانی برای تنهایی او بود و بخشی هم از این واهمه داشتم که مقامات حکومتی برای تحت فشار قرار دادن من به آزار او بپردازند. به همین خاطر به او گفتم: «آیا موافقی همان گونه که با رضایت و دوستی با هم ازدواج کردیم، حالا هم با کمال رضایت از هم جدا شویم؟»

او گفت: «به خاطر جهاد در راه خدا، هر تصمیمی که تو بگیری من موافقم.» البته این تصمیم برایم بسیار سخت بود، اما برای انجام هدف بزرگم که مبارزه در راه خدا بود، آن را عملی کردم. بعد از طلاق به این نتیجه رسیدم که اگر بعد از جدایی از او بخواهم به مبارزه با رژیم ادامه دهم، باز هم دولت او را راحت نمی‌گذارد، لذا پس از سپری شدن مدت عده شرعی، او را به ازدواج یکی از دوستانم در سبزوار در آوردم. این شخص در بافندگی فرش و سجاده کار می‌کرد و همسرش مدتی قبل فوت کرده بود.

آرامگاه مطهر علامه بهلول 

* 30 سال زندان در افغانستان

بهلول پس از واقعه‏ کشف حجاب توسط رضاخان، در اجتماع عظیم مردم مشهد در مسجد گوهرشاد علیه رژیم پهلوی سخنان تندی بیان کرد که به واکنش رژیم و کشتار تعداد زیادی از زائران حرم رضوی انجامید. از آن پس از مشهد متواری شد و به افغانستان رفت. از آن جا که سیاست افغانستانِ آن روز، در راستای سیاست ایران بود، حکام افغان برای این که روابط دو طرف به تیرگی نگراید، بهلول را زندانی کرده و بیش از 30 سال در زندان نگاه می‏‌دارند!

بهلول سرانجام در روز جمعه هفتم مرداد ماه 1384 پس از 105 سال زندگی سعادتمندانه به دیدار حق‌تعالی شتافت و پیکرش بعد از تشییع در تهران، مشهد و تربت حیدریه، در روز 12 مرداد در ورودی شهر گناباد آرام گرفت. آرامگاه این مرد حق اکنون پذیرای بسیاری از اهالی علم و ادب است.

فارس